ทำไมต้อง..เกี่ยวยาง
จัดฟัน… ทำไมต้องเกี่ยวยาง ?
แล้วการใส่ยางดึงขณะจัดฟันจะช่วยอะไรได้ ?
ทำไมคุณหมอต้องคอยย้ำให้ใส่ยางเกือบตลอดเวลา?
และบางครั้งก็ให้เกี่ยวยางแบบนี้ แต่อีกครั้งก็ให้เปลี่ยนวิธีเกี่ยวยาง ทำไมกันนะ?
วันนี้มีคำตอบมาให้หายสงสัยครับ รูปแบบของการเกี่ยวยางจัดฟัน
1. อาจแบ่งคร่าว ๆ ได้ 2 แบบ คือการเกี่ยวยางเพื่อช่วยให้ฟันเคลื่อนในแนวราบ (หน้า-หลัง ตามรูปที่ 1 และ 2)
2. การเกี่ยวยางเพื่อช่วยให้ฟันเคลื่อนในแนวดิ่ง (ขึ้น-ลง ตามรูปที่ 3 และ 4)
และเมื่อพิจารณารายละเอียดปลีกย่อยแล้วก็จะมีตำแหน่งที่ต้องเกี่ยวยางต่าง ๆ กันไป
ซึ่งจะขอยกตัวอย่างรูปแบบที่พบเห็นได้บ่อย ๆ ดังนี้ครับ (สามารถดูภาพประกอบได้ครับ)
ส่วนการเกี่ยวยางแบบในรูปที่ 3 และ 4 นั้น จะเป็นการเกี่ยวยางเพื่อหวังให้ฟันสบกันได้ดีขึ้น โดยทิศทางของแรงดึงจะเป็นการดึงฟันบนกับฟันล่างเข้าหากัน โดยอาจจะเกี่ยวยางเป็นรูปสามเหลี่ยม หรือสี่เหลี่ยม หรือแบบอื่น ๆ ตามแต่คุณหมอจะแนะนำครับ
การเกี่ยวยางในการจัดฟันนั้น เปรียบได้กับการเข็นครกขึ้นภูเขาครับ คือเป็นงานที่ต้องใช้ความพยายาม และความร่วมมืออย่างสูงจากผู้ป่วยจัดฟัน ซี่งการเกี่ยวยางจะให้ผลดีนั้น ควรจะต้องเกี่ยวยางต่อเนื่องอย่างน้อย 18 ชั่วโมงขึ้นไปต่อวัน เพื่อให้เกิดความต่อเนื่องของแรงที่จะเคลื่อนฟันไปในทิศทางที่เหมาะสม และก็จะช่วยให้ไปถึงจุดหมายได้เร็วขึ้น ในทางตรงกันข้าม ทุกครั้งที่คุณหยุดเกี่ยวยาง ก็เหมือนปล่อยให้ครกไหลลงมาตามเนิน และจะต้องเสียเวลาและความพยายามเพิ่มขึ้นในการที่จะไปสู่จุดเดิมหรือจุดที่ก้าวหน้ามากกว่าเดิมครับ
ถ้ารู้อย่างนี้แล้ว เมื่อคุณหมอแนะนำให้เกี่ยวยางจัดฟัน ก็อย่าลืมให้ความสำคัญกับมันและกรุณาปฏิบัติตามคำแนะนำของคุณหมอด้วยนะครับ เพื่อการรักษาจัดฟันที่ราบรื่น ในเวลาอันเหมาะสม และเพื่อผลประโยชน์สูงสุดของผู้ป่วยจัดฟันเองครับ
แปลโดย หมอจัดฟันไทย
ดัดแปลงจากบทความ Rubber Bands: Not Just Orthodontic Torture โดย Dr. Christian Groth
ที่มา